I. Tình hình thời tiết và sinh trưởng của cây trồng

1. Thời tiết  

          - Nhiệt độ: Cao nhất: 35⁰C; Thấp nhất: 22⁰C.

          - Độ ẩm: TB:  77 %; Thấp nhất: 56%.

          - Ngày mưa: 03 ngày.

          Bão số 5 vào ngày 18/9/2020 đã gây gió mạnh, lốc xoáy làm gãy đổ khoảng 863,5 ha cao su (huyện Phong Điền: 700 ha; thị xã Hương Trà: 163,5 ha); Cây ăn quả bị thiệt hại 300 ha; rau màu bị thiệt hại 439 ha,...

2. Cây trồng và giai đoạn sinh trưởng         

II. Kết quả giám sát sinh vật gây hại chủ yếu và thiên địch

1. Số liệu điều tra phát dục của SVGH

2. Số liệu điều tra ký sinh của SVGH

III. Tình hình sinh vật gây hại chủ yếu

1. Mật độ, tỷ lệ sinh vật gây hại chủ yếu

2. Diện tích nhiễm sinh vật gây hại chủ yếu

3. Nhận xét tình hình sinh vật gây hại 7 ngày qua

3.1. Lúa chét, cỏ dại: Rầy gây hại mật độ 50-100 con/m², nơi cao 200 con/m²  rầy giai đoạn trưởng thành, tuổi 1,2. Sâu cuốn lá nhỏ gây hại mật độ 3-5 con/m², nơi cao 5-10 con/m², sâu giai đoạn tuổi 4,5. Chuột tiếp tục tồn tại và phát triển trên đồng ruộng, phát dục nhiều lứa tuổi khó kiểm soát. Các đối tượng sinh vật gây hại khác như nhện gié, sâu xanh, sâu khoang, bọ trĩ, … tiếp tục tồn tại phát triển trên đồng ruộng.

3.2. Cây cao su

- Bệnh xì mủ: Diện tích nhiễm 270 ha (tăng 5 ha so với tuần trước, giảm 17 ha so với cùng kỳ năm trước), tỷ lệ bệnh 5-10%.

- Bệnh loét sọc miệng cạo: Diện tích nhiễm 140 ha (không tăng so với tuần trước, tăng 90 ha so với cùng kỳ năm trước), tỷ lệ bệnh 5-10% (Phong Điền, Hương Trà, Nam Đông).

- Các đối tượng sinh vật gây hại như bệnh thán thư, nấm hồng, đốm lá, rụng lá Corynespora,… gây hại cục bộ, tỷ lệ bệnh thấp.

3.3. Cây ăn quả:

* Cây bưởi Thanh Trà

- Bệnh chảy gôm: Diện tích nhiễm bệnh 207 (tăng 7 ha so với tuần trước, giảm 9 ha so với cùng kỳ năm trước), tỷ lệ bệnh 5-10%, nơi cao 20-30% (Phong Thu-Phong Điền; Hương Vân - Hương Trà).

* Cây cam:

- Sâu vẽ bùa: Diện tích nhiễm 25 ha, tỷ lệ 5-10% (Hương Phú, Hương Sơn, Thượng Quảng-Nam Đông).

- Bệnh muội đen: Diện tích nhiễm 80 ha, tỷ lệ bệnh 5-10%, nơi cao 20-30% (Hương Phú, Hương Sơn, Hương Lộc, Hương Giang, Thượng Quảng-Nam Đông).

Các đối tượng gây hại khác như: sâu đục quả, sâu đục thân, đục cành, bệnh vàng lá greening,...gây hại rải rác mật độ và tỷ lệ bệnh thấp.

* Cây chuối:

          - Bệnh đốm lá: Diện tích nhiễm 6 ha, tỷ lệ bệnh 5-10% (Quảng Nhâm, Hồng Bắc, Hồng Kim, Hồng Thái-A Lưới).

          - Sâu cuốn lá: Diện tích nhiễm 3 ha, mật độ 5-7 con/cây (Thị trấn, Quảng Nhâm, Hồng Bắc, Hồng Kim-A Lưới).

3.4. Cây tiêu

- Bệnh chết nhanh: Diện tích nhiễm 43 ha (không tăng so với tuần trước, giảm 5 ha so với cùng kỳ năm trước), tỷ lệ bệnh 3-5%, nơi cao 10-15%.

- Bệnh thán thư: Diện tích nhiễm 28 ha (tăng 2 ha so với tuần trước, giảm 11 ha so với cùng kỳ năm trước), tỷ lệ bệnh 3-5%, nơi cao 5-10%.

- Bệnh đốm rong: Diện tích nhiễm 35 ha (không tăng so với tuần trước, tăng 4 ha so với cùng kỳ năm trước, tỷ lệ 5-10%, nơi cao 15-20%.

- Các đối tượng sinh vật gây hại như bệnh chết chậm, tuyến trùng,… gây hại cục bộ mật độ và tỷ lệ hại thấp.

3.5. Cây hành lá

- Dòi đục cọng hành: Diện tích nhiễm 30 ha (không tăng so với tuần trước, tăng 30 ha so với cùng kỳ năm trước), mật độ 10-20 con/m² (Hương Trà).

- Sâu ăn lá hành: Diện tích nhiễm 70 ha (giảm 5 ha so với tuần trước, tăng 30 ha so với cùng kỳ năm trước) mật độ 10-20 con/m², nơi cao 30-40 con/m² (Hương Trà).

- Các đối tượng sinh vật như bệnh khô đầu lá, thán thư, bọ trĩ,... gây hại rải rác mật độ, tỷ lệ thấp.

3.6. Cây sắn

- Bệnh khảm lá: Diện tích nhiễm 161,05 ha, tỷ lệ bệnh 10-20%, nơi cao 30-40% (Phong Điền: 20 ha; Quảng Điền: 21 ha; A Lưới: 120,05 ha).

- Bọ phấn trắng gây hại khoảng 145 ha (giảm 2 ha so với tuần trước, tăng 145 ha so với cùng kỳ năm trước, mật độ 30-50 con/cây, nơi cao 100-300 con/cây (Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà, A Lưới,...).

- Rệp sáp bột hồng: Diện tích nhiễm 112 ha (giảm 3 ha so với tuần trước), tỷ lệ hại 5-7%, cục bộ nơi cao 30-40% (Hương Xuân, Hương Văn, Hương Chữ-Hương Trà).

3.7. Cây trồng khác (rau, ngô, hoa, …)

- Các đối tượng sinh vật gây hại mật độ và tỷ lệ thấp, tiếp tục theo dõi quản lý và dự tính dự báo thời gian tới.

IV. Dự báo sinh vật gây hại và đề xuất biện pháp chỉ đạo phòng trừ

1. Dự báo sinh vật gây hại chủ yếu trong kỳ tới    

1.1. Trên cây lúa chét, cỏ dại

Các đối tượng như chuột, sâu cuốn lá, rầy, nhện gié, … tiếp tục phát triển tồn tại trên đồng ruộng.

1.2. Cây trồng khác

          * Cây sắn: Bệnh khảm lá sắn, bệnh thối củ, thán thư, nhện đỏ, bọ phấn, rệp sáp bột hồng tiếp tục phát sinh, phát triển gây hại trên đồng ruộng.

* Cây rau: Bệnh khảm lá, khô đầu lá, sâu ăn lá,… phát sinh gây hại mật độ và tỷ lệ thấp.

* Cây cao su: Bệnh xì mủ, loét sọc miệng cạo,... tiếp tục phát sinh gây hại.

* Cây ăn quả: Bệnh chảy gôm, sâu vẽ bùa, sâu đục thân, đục cành, rệp,...  tiếp tục phát sinh gây hại.

* Cây hồ tiêu: Bệnh thán thư, đốm rong, chết nhanh, chết chậm,… tiếp tục phát sinh gây hại.

2. Đề xuất biện pháp chỉ đạo phòng trừ sinh vật gây hại chủ yếu trong kỳ tới

2.1. Cây lúa

- Đôn đốc các địa phương hướng dẫn nông dân cày lật đất để tiêu hủy lúa chét, cỏ dại nhằm hạn chế nguồn sinh vật gây hại tồn tại trên đồng ruộng.

-Tiếp tục duy trì công tác điều tra phát hiện, dự tính dự báo trên trên lúa chét, cỏ dại để có biện pháp quản lý.

- Tổ chức diệt chuột, ốc bươu vàng để hạn chế mật độ trên đồng ruộng.

2.2. Cây cao su:

- Hướng dẫn thực hiện theo Công văn 1880/SNNPTNT-TTBVTV ngày 22/9/2020 của Sở Nông nghiệp và PTNT về việc khắc phục thiệt hại bão số 5 đối với sản xuất trồng trọt.

- Đối với cây bị gãy, toác thân, bật rễ, bị nghiêng đổ dưới 45⁰ so với mặt đất cần tiến hành cưa bỏ. Nếu vườn cao su có tỷ lệ cây đổ ngã thiệt hại nặng >70% tiến hành chặt bỏ toàn bộ vườn và có kế hoạch trồng mới hoặc trồng cây ăn quả có giá trị kinh tế cao như bưởi da xanh, cam,…trồng keo, tràm nguyên liệu phù hợp với điều kiện địa phương.

- Đối với cây bị gãy cành cấp 1, cấp 2 tiến hành cưa các cành bị gãy, xử lý vết cắt bằng cách bôi mỡ vaseline để hạn chế nấm bệnh xâm nhiễm: sau khi cây mọc chồi mới thì tiến hành tỉa chồi, tạo hình cho vườn cây không để chồi phát triển nhiều ảnh hưởng đến sinh trưởng phát triển của cây.

- Đối với cây bị nghiêng đổ trên 45⁰ so với mặt đất tiến hành tỉa tán, dựng cây, vun gốc và chống đỡ bằng cọc tre, dây thừng để cây nhanh chóng phục hồi.                                                                                                            

- Khuyến cáo nông dân tạm ngừng khai thác, tập trung chăm sóc phục hồi vườn cây, căn cứ tình hình sinh trưởng phát triển của cây để bón phân bổ sung hoặc phun phân qua lá để cây phục hồi sinh trưởng, khi cây phát triển ổn định trở lại thì tiếp tục tiến hành khai thác mủ.

- Tiếp tục theo dõi các đối tượng sinh vật gây hại để có biện pháp quản lý, phòng trừ trên diện hẹp hạn chế bệnh lây lan.

2.3. Cây ăn quả: Cắt tỉa cành, cây bị gãy đổ, xử lý vết gãy đổ bằng vaseline để hạn chế nấm bệnh xâm nhiễm. Chống đỡ các cây bị đổ ngã, vun gốc để cây phục hồi phát triển; khơi thông rãnh thoát nước, tránh gây ngập úng cục bộ trong vườn cây khi mưa lớn, xới xáo nhẹ, phá váng lớp đất mặt và tăng cường bón phân chuồng hoai mục để tăng khả năng phục hồi. Tiếp tục theo dõi các đối tượng sinh vật gây hại khác để có biện pháp quản lý và phòng trừ kịp thời.

2.4. Đối với cây sắn:

- Chỉ đạo thu hoạch các diện tích đến thời kỳ thu hoạch, nhất là các vùng thấp trũng, hạn chế bệnh thối củ phát sinh gây hại do mưa lớn, độ ẩm cao.

- Tăng cường kiểm tra các đối tượng sinh vật gây hại để có biện pháp quản lý.

- Tiếp tục rà soát, kiểm tra, đánh giá các vùng sắn sinh trưởng phát triển tốt, chưa có dấu hiệu nhiễm bệnh khảm lá để làm giống cho vụ sau.

2.5. Cây trồng khác (rau các loại, ngô, hoa, …): Thu gom các cây rau màu, hoa bị thiệt hại nặng để tiêu hủy, tranh thủ thời tiết thuận lợi làm đất để gieo trồng. Đối với diện tích thiệt hại nhẹ tiến hành chăm sóc, trồng dặm để cây phục hồi phát triển. Theo dõi các đối tượng sinh vật gây hại khác để có biện pháp quản lý và phòng trừ trên diện hẹp đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Thừa Thiên Huế