Nhằm nâng cao chất lượng trong hoạt động xây dựng và ban hành quy phạm pháp luật; phát hiện quy định trái pháp luật, mâu thuẫn, chồng chéo, hết hiệu lực hoặc không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội để kịp thời đình chỉ việc thi hành, bãi bỏ, thay thế, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành văn bản mới, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất, đồng bộ của văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân (HĐND, UBND) trong hệ thống pháp luật và phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, ngay từ đầu năm 2021, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, triển khai thực hiện một cách đồng bộ như:
Chỉ thị số 03/CT-UBND ngày 20/01/2021 về nâng cao chất lượng công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật và tăng cường hiệu quả thi hành pháp luật trên địa bàn tỉnh;
Kế hoạch số 244/KH-UBND ngày 19/11/2020 về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2021;
Kế hoạch số 245/KH-UBND ngày 19/11/2020 về công tác pháp chế trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2021;
Kế hoạch số 289/KH-UBND ngày 31/12/2020 về rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2021;
Kế hoạch số 267/KH-UBND ngày 17/12/2020 của UBND tỉnh về kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2021;
Kế hoạch số 293/KH-UBND ngày 31/12/2020 về theo dõi tình hình thi hành pháp luật năm 2021;
Kế hoạch số 34/KH-UBND ngày 01/02/2021 của UBND tỉnh về theo dõi tình hình thi hành pháp luật trong lĩnh vực trọng tâm, liên ngành năm 2021;
Kế hoạch số 232/KH-UBND ngày 09/7/2021 của UBND tỉnh nâng hạng Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2021;
Quyết định số 266/QĐ-UBND ngày 28/01/2021 Ban hành Danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo quyết định của UBND tỉnh quy định chi tiết các luật được Quốc hội Khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 10;
Công văn số 3503/UBND-TĐKT ngày 29/4/2021 về việc hướng dẫn triển khai thực hiện Chỉ số cải thiện chất lượng các quy định của pháp luật thuộc Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo (GII);
Trên cơ sở Kế hoạch của UBND tỉnh, các Sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố Huế đã ban hành Kế hoạch xây dựng văn bản quy phạm pháp luật; kiểm tra; rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật của đơn vị mình làm cơ sở tổ chức thực hiện và tiến hành tuyên truyền, phổ biến.
Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, tuân thủ quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật ngày 22 tháng 6 năm 2015 và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật ngày 18 tháng 6 năm 2020, UBND tỉnh đã chỉ đạo, giao Sở Tư pháp chủ trì soạn thảo dự thảo Quyết định sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 68/2019/QĐ-UBND ngày 01/11/2019 của UBND tỉnh ban hành Quy chế phối hợp trong công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa và cập nhật văn bản quy phạm pháp luật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.
Những kết quả đạt được trên các mặt công tác:
Về lập đề nghị xây dựng văn bản quy phạm pháp luật
Mặc dù hiện nay Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 không quy định việc ban hành chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật hàng năm. Tuy nhiên, để chủ động trong công tác chỉ đạo, điều hành và tham mưu thực hiện, hàng năm HĐND, UBND tỉnh đều chỉ đạo các sở, ban, ngành rà soát các văn bản quy phạm pháp luật của cấp trên và căn cứ tình hình thực tiễn quản lý nhà nước của các cơ quan, đơn vị để lập và gửi Sở Tư pháp, Văn phòng UBND tỉnh thẩm định, thẩm tra đề nghị ban hành Nghị quyết, Quyết định quy phạm pháp luật, trình Trường trực HĐND, UBND tỉnh quyết định ban hành Chương trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật hàng năm. Các đề nghị xây dựng Nghị quyết, Quyết định quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của HĐND, UBND tỉnh đều nêu rõ tên gọi, sự cần thiết ban hành, đối tượng, phạm vi điều chỉnh, nội dung chính của quyết định, dự kiến thời gian ban hành, cơ quan chủ trì soạn thảo. Đối với quyết định quy định những vấn đề được giao quy định chi tiết, cơ quan đề xuất đã rà soát văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước trung ương và nghị quyết của HĐND cùng cấp để xác định rõ nội dung, phạm vi giao quy định cụ thể. Ngoài ra, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành chủ động, thường xuyên rà soát các văn bản quy phạm pháp luật của cấp trên để kịp tham mưu ban hành văn bản quy định chi tiết và tổng hợp các khó khăn, vướng mắc, bật cập tham mưu UBND tỉnh kiến nghị cơ quan cấp trên sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc ban hành mới cho phù hợp (Báo cáo số 1925/BC-STP ngày 20/11/2020 về thẩm định Danh mục dự thảo các Nghị quyết quy phạm pháp luật năm 2021 trình HĐND tỉnh và Báo cáo số 2140/BC-STP ngày 09/11/2021 của Sở Tư pháp về thẩm định Danh mục dự thảo các Nghị quyết quy phạm pháp luật năm 2022 trình HĐNDtỉnh; Quyết định 3320/QĐ-UBND ngày 29/12/2020 của UBND tỉnh ban hành chương trình công tác năm 2021).
Từ ngày 01/01/2021 đến 15/11/2021, 100% văn bản quy phạm pháp luật đều được tiến hành lập đề nghị trình cơ quan có thẩm quyền. Trong đó, có 06/06 dự thảo đề nghị xây dựng nghị quyết của HĐND tỉnh theo đúng quy trình của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật ngày 22 tháng 6 năm 2015, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật ngày 18 tháng 6 năm 2020, Nghị định số 34/2016/NĐ-CP ngày 14 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Nghị định số 154/2020/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 34/2016/NĐ-CP ngày 14 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật
Về xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật
Từ ngày 01/01/2021 đến ngày 15/11/2021, UBND tỉnh đã ban hành 65 Quyết định, tham mưu trình HĐND tỉnh thông qua 32 Nghị quyết
Đối với công tác thẩm định văn bản quy phạm pháp luật, Sở Tư pháp đã tiếp nhận và thẩm định 125 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; tham gia góp ý 102 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan trên địa bàn tỉnh và cơ quan trung ương trưng cầu ý kiến.
Về xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết
Ban hành Quyết định số 266/QĐ-UBND ngày 28/01/2021 ban hành Danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo quyết định của UBND tỉnh quy định chi tiết các luật được Quốc hội Khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 10; Quyết định số 3320/QĐ-UBND ngày 29/12/2020 về ban hành Chương trình công tác năm 2021 của UBND tỉnh; Chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiên cứu xây dựng dự thảo Quyết định của UBND tỉnh quy định chi tiết các vấn đề được luật giao, bảo đảm chất lượng, tiến độ soạn thảo, thời hạn trình văn bản quy định chi tiết theo Quyết định này để có hiệu lực cùng thời điểm có hiệu lực của các Luật và giao Sở Tư pháp có trách nhiệm đôn đốc việc thực hiện quyết định này.
Hiện nay, các đơn vị được phân công chủ trì soạn thảo đang tiến hành xây dựng dự thảo, tổ chức lấy ý kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan và chờ văn bản hướng dẫn của Trung ương (Nghị định, Thông tư) để bổ sung hoàn thiện dự thảo, dự kiến trình UBND tỉnh ban hành vào năm 2022.
Về rà soát, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật
- Công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật
Ban hành Quyết định công bố Danh mục văn bản quy phạm pháp luật do HĐND, UBND tỉnh ban hành hết hiệu lực, ngưng hiệu lực năm 2020, gồm: 63 văn bản (06 Nghị quyết, 02 Chỉ thị; 55 Quyết định) và văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực, ngưng hiệu lực một phần, gồm: 63 văn bản (08 Nghị quyết và 55 Quyết định).
Công tác rà soát theo chuyên đề, lĩnh vực, địa bàn: Thực hiện Báo cáo kết quả rà soát, tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND tỉnh liên quan đến xác định khu vực cấm, địa điểm cấm và danh mục bí mật Nhà nước mức độ tuyệt mật, tối mật, mật; liên quan đến Luật Bảo vệ môi trường (năm 2020); rà soát và tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật do HĐND, UBND tỉnh ban hành còn hiệu lực liên quan đến lĩnh vực lao động, thương binh và xã hội; công tác đặc xá; kế hoạch và đầu tư; giáo dục và đào tạo; quốc phòng; nội vụ; tín ngưỡng, tôn giáo; dân tộc; xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, xây dựng Bộ đội Biên phòng; công an, tài chính, công thương, ngoại vụ và các lĩnh vực khác do cơ quan Trung ương yêu cầu.
Báo cáo rà soát, đề xuất định hướng hoàn thiện hệ thống pháp luật; dự thảo Báo cáo rà soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật gây khó khăn, vướng mắc cản trở hoạt động đầu tư kinh doanh và đời sống xã hội; Báo cáo rà soát nhận diện đầy đủ các tồn tại, hạn chế của quy định pháp luật trước các tác động mạnh mẽ, dài hạn của đại dịch Covid-19; rà soát, báo cáo vướng mắc, bất cập quy định tại các Thông tư quy định chi tiết Luật Đất đai và Nghị định quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai; Báo cáo rà soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật gây vướng mắc, khó khăn, cản trở hoạt động đầu tư, kinh doanh và đời sống xã hội;
Thực hiện rà soát 765 văn bản quy phạm pháp luật do HĐND, UBND tỉnh ban hành để tiến hành sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ 51 văn bản.
- Công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật
Thực hiện nhiệm vụ giúp UBND tỉnh về việc tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền, Sở Tư pháp đã thực hiện tự kiểm tra 67/67 văn bản quy phạm pháp luật do UBND tỉnh ban hành (65 Quyết định ban hành năm 2021, 01 Quyết định ban hành năm 2017, 01 Quyết định ban hành năm 2020). Qua tự kiểm tra phát hiện 02 văn bản quy phạm pháp luật có nội dung trái pháp luật và tham mưu UBND tỉnh xử lý 02 văn bản có nội dung trái pháp luật này
Thực hiện kiểm tra 22 văn bản quy phạm pháp luật do HĐND, UBND các huyện, thị xã và thành phố Huế gửi đến, trong đó có 06 Nghị quyết và 16 Quyết định. Qua đó, đã phát hiện và kiến nghị xử lý 03 văn bản chưa phù hợp với pháp luật (Ban hành văn bản trái thẩm quyền).
Đối với một số sai sót về thể thức, kỹ thuật chưa đến mức phải kiến nghị xử lý, Sở Tư pháp đã đề nghị HĐND, UBND các huyện, thị xã và thành phố Huế nghiêm túc rút kinh nghiệm và yêu cầu trong quá trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong thời gian đến phải thực hiện theo đúng quy định tại Khoản 7 Điều 1 của Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luậtnăm 2020: “Hội đồng nhân dân cấp huyện ban hành nghị quyết, Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao hoặc để thực hiện việc phân cấp cho chính quyền địa phương, cơ quan nhà nước cấp dưới theo quy định của Luật tổ chức chính quyền địa phương.”.
UBND tỉnh đã thành lập 05 Đoàn kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật do HĐND, UBND cấp huyện ban hành (thị xã Hương Trà, thị xã Hương Thủy và 03 huyện: Phú Vang, Phú Lộc, Quảng Điền). Theo đó, đã thực hiện kiểm tra 140 văn bản và đã có kết luận kiểm tra đối với 27văn bản quy phạm pháp luật và văn bản có chứa quy phạm pháp luật (05 văn bản sai về thẩm quyển, 22 văn bản sai về bố cục, hiệu lực, thể thức, kỹ thuật trình bày văn bản). Đoàn kiểm tra đã có kết luận kiến nghị xử lý đối với các sai sót trên theo đúng quy định (theo Biểu mẫu số 04b/BTP/KTrVB/KTTTQ đính kèm).
Việc phát hiện các sai sót trên đã giúp cho HĐND, UBND các huyện, thị xã và thành phố Huế kịp thời chấn chỉnh, khắc phục, rút kinh nghiệm; đồng thời, quán triệt và chỉ đạo các cơ quan chuyên môn có liên quan thực hiện tham mưu có hiệu quả trong công tác xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Về đánh giá việc cải thiện chất lượng các quy định của pháp luật
Nhìn chung, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh Thừa Thiên Huế được xây dựng và ban hành đảm bảo trình tự, thủ tục, hình thức theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều củaLuật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2020; Nghị định số 34/2016/NĐ-CP và Nghị định số 154/2020/NĐ-CP. Nội dung của các văn bản đều đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật. Nhiều văn bản có tính khả thi cao và thuận lợi khi triển khai thực hiện đã điều chỉnh cơ bản các mặt của đời sống chính trị, kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng của địa phương, tạo hành lang pháp lý quan trọng trong việc bảo đảm hoạt động hiệu quả của bộ máy nhà nước, góp phần bảo vệ quyền lợi của nhà nước, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân; tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước.
Trong năm 2021, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã chủ động, phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của mình trong việc tuân thủ quy trình, thời gian phân công xây dựng, ban hành Nghị quyết, Quyết định của HĐND, UBND tỉnh theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt từ khâu lập đề nghị, soạn thảo, góp ý, thẩm định và triển khai thực hiện văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh.
Các cơ quan, đơn vị, địa phương đã kịp thời rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc ngành, lĩnh vực do cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý, chủ động nghiên cứu các văn bản quy phạm pháp luật cấp trên ban hành và ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh để tham mưu, giúp UBND tỉnh ban hành văn bản quy định chi tiết, triển khai thực hiện văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên hoặc ban hành văn bản để thay thế, sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ các văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh nhằm đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.