1. Đối với các cơ sở nuôi chưa có dịch bệnh xảy ra
- Thực hiện đầy đủ các bước từ tẩy dọn ao, bón vôi, phơi ao, cấp và xử lý nước,... trước khi thả nuôi.
- Chọn mua tôm giống thả nuôi tại các sở sản xuất và cung ứng giống có uy tín, tôm giống phải được kiểm dịch và xét nghiệm bằng kỹ thuật PCR các bệnh Đốm trắng, Đầu vàng, Taura; không mua tôm giống trôi nỗi, không rõ nguồn gốc.
- Trong quá trình nuôi cần theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, môi trường ao nuôi, phát hiện và xử lý kịp thời những dấu hiệu không bình thường của tôm. Kiểm tra chặt chẽ thức ăn, thuốc thú y về chủng loại và hạn sử dụng. Tuyệt đối không sử dụng các sản phẩm cấm, sản phẩm quá hạn; bảo quản thức ăn, thuốc thú y nơi khô ráo, thoáng mát.
2. Đối với các cơ sở nuôi bị bệnh
- Khi phát hiện ao tôm có dấu hiệu bị bệnh phải báo cho Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Trạm Chăn nuôi và Thú y huyện, thị xã, thú y cơ sở), chính quyền địa phương để có hướng xử lý kịp thời và hiệu quả; tổ chức lấy mẫu xét nghiệm xác định bệnh (Mẫu tôm được xét nghiệm miễn phí và trả lời kết quả (qua điện thoại) không quá 24h kể từ khi nhận mẫu và gửi phiếu trả lời kết quả xét nghiệm sau đó). Đồng thời thông báo cho Chi hội nghề cá, tổ nuôi trồng thủy sản (nếu có), các chủ hộ nuôi tôm xung quanh biết để có biện pháp phòng, chống dịch.
- Trường hợp tôm nuôi nhiễm các bệnh thông thường tùy vào tình hình thực tế từng ao nuôi để có giải pháp xử lý phù hợp, hiệu quả (cần báo cán bộ Thú y kiểm tra và hướng dẫn cách xử lý).
- Tôm nuôi bị nhiễm các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như Đốm trắng, Đầu vàng, Taura, Hội chứng gan tụy,... hay tôm có hiện tượng chết nhanh, nhiều thì chủ cơ sở phải thực hiện:
+ Không xả nước thải, chất thải chưa qua xử lý ra môi trường bên ngoài;
+ Không vứt thủy sản mắc bệnh, chết, nghi mắc bệnh ra môi trường;
+ Không sử dụng thủy sản mắc bệnh làm giống, làm thức ăn tươi sống cho thủy sản khác;
+ Rải vôi hoặc Chlorine quanh bờ ao, mái bên trong của ao;
+ Đánh dấu ao tôm bị bệnh bằng cách khoanh vùng bằng lưới, cắm cờ ở góc ao,...;
+ Xử lý:
Trường hợp tôm đạt kích cỡ thương phẩm có thể thu hoạch nhưng không được để tôm và nước rơi vãi ra vùng nuôi, sau đó xử lý nước ao bằng Chlorine với nồng độ 30g/m3 (30ppm). Sau 7-10 ngày mới được tháo nước ra. Phơi ao và cải tạo kỹ trước khi thả nuôi trở lại. Toàn bộ dụng cụ, trang thiết bị liên quan đến ao nuôi phải được vệ sinh sạch sẽ bằng Chlorine với nồng độ 200g/m3.
Trường hợp tôm còn nhỏ xử lý tiêu hủy bằng Chlorine Indo 65% với nồng độ 30g/m3. Sau khi xử lý vớt xác tôm để chôn, đốt, không để xác tôm rơi vãi ra vùng nuôi. Sau 7-10 ngày mới được tháo nước ra. Phơi ao và cải tạo kỹ trước khi thả nuôi trở lại. Toàn bộ dụng cụ, trang thiết bị liên quan đến ao nuôi phải được vệ sinh sạch sẽ bằng Chlorine Indo 65% với nồng độ 200g/m3.
Riêng đối với những ao nuôi xen ghép tôm, cua, cá: xử lý như nuôi chuyên tôm nhưng nồng độ Chlorine thấp hơn, dùng từ 5-10g/m3. Chỉ cấp thêm nước khi cần thiết, hạn chế xả nước ra môi trường bên ngoài, và xét nghiệm lại sau 1 tuần.
3. Đối với cơ sở nuôi chưa có bệnh ở trong vùng có dịch:
- Áp dụng các biện pháp an toàn sinh học và thường xuyên vệ sinh tiêu độc môi trường, khu vực nuôi thủy sản.
- Tăng cường chăm sóc và nâng cao sức đề kháng cho thủy sản nuôi.
- Không thả mới hoặc thả bổ sung thủy sản trong thời gian công bố dịch.
- Không thay nước trong thời gian có dịch, chỉ cấp thêm khi thấy cần thiết.
- Tăng cường giám sát chủ động nhằm phát hiện sớm thủy sản mắc bệnh và áp dụng biện pháp phòng chống dịch bệnh kịp thời.
- Hạn chế người ra vao khu vực nuôi khi không có nhiệm vụ.
4. Yêu cầu các đơn vị chuyên môn, huyện, xã
- Chi cục Chăn nuôi và Thú y tăng cường kiểm tra, giám sát vùng nuôi, thực hiện tốt công tác phòng chống dịch bệnh thủy sản nói chung và bệnh trên tôm nuôi nói riêng; kịp thời tham mưu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc cấp phát Chlorine hỗ trợ phòng chống dịch bệnh; phối hợp với các đơn vị liên quan trong việc kiểm tra, thanh tra xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong công tác phòng chống dịch bệnh thủy sản, lấy mẫu kiểm tra định kỳ, đột xuất tại các vùng nuôi nguy cơ cao.
- Chi cục Thủy sản thường xuyên kiểm tra, quan trắc cảnh báo môi trường vùng nuôi kịp thời đến người nuôi, giúp người nuôi chủ động trong việc cấp, thay nước ao nuôi; phối hợp với các đơn vị liên quan trong việc kiểm tra, thanh tra xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong công tác nuôi trồng thủy sản.
- Các đơn vị chuyên môn huyện, xã thông tin và báo cáo kịp thời tình hình dịch bệnh trên địa bàn quản lý; phối hợp với các đơn vị chuyên môn của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; hướng dẫn người nuôi thực hiện tốt các quy định ban hành trong nuôi trồng thủy sản, quy định về phòng chống dịch bệnh thủy sản; giám sát chặt chẽ quá trình xử lý hóa chất và nước thải khi dịch bệnh xảy ra.