Thực hiện chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế có 92 xã thực hiện, đến nay đã có 20 xã đạt chuẩn. Tổng vốn huy động xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015 là 5.119 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 58,1%; trong đó vốn ngân sách cho NTM là 977,5 tỷ đồng, vốn lồng ghép từ các chương trình, dự án khác 922 tỷ đồng, vốn tín dụng 2.174 tỷ đồng, vốn huy động từ doanh nghiệp 296 tỷ đồng, vốn huy động đóng góp của cộng đồng dân cư và huy động khác 750 tỷ đồng.

Thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên Huế triển khai nghiêm túc việc xử lý nợ và hạn chế tình trạng nợ đọng trong xây dựng NTM theo chỉ đạo của Trung ương, thực hiện tổ chức giao kế hoạch vốn đầu tư xây dựng cơ bản chương trình NTM đảm bảo nguyên tắc thứ tự ưu tiên: Bố trí thanh toán cho các dự án hoàn thành đã quyết toán và các dự án đã hoàn thành, các dự án chuyển tiếp, còn lại mới bố trí vốn cho các dự án mới; chủ đầu tư không được yêu cầu doanh nghiệp tự ứng trước vốn thực hiện các dự án ngoài kế hoạch.

Tuy nhiên, trong xây dựng NTM do khó khăn về nguồn vốn nhất là vốn đối ứng các công trình, vốn huy động trong dân nên tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản vẫn diễn ra. Tính đến 31/1/2016, số nợ đọng xây dựng cơ bản chương trình NTM toàn tỉnh là 83 tỷ đồng. Trong đó, phần ngân sách Trung ương và tỉnh là 15,5 tỷ đồng, phần còn lại 68 tỷ đồng là ngân sách huyện, xã.

Theo ban Chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh, nguyên nhân nợ đọng do một số tiêu chí xây dựng NTM mới quá cao so với thực tế trong khi nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách hàng năm phân bổ trực tiếp cho chương trình xây dựng NTM còn hạn chế nên đã tạo áp lực các xã phấn đấu đạt chuẩn; vốn đối ứng địa phương phải bỏ ra kinh phí nâng cấp, giải phóng mặt bằng khoảng từ 10-30% tổng mức đầu tư công trình cũng làm nợ vốn đối ứng của cấp huyện, xã tăng lên. Ngoài ra, một số hạ tầng thiết yếu như nghĩa trang nhân dân, công trình vệ sinh môi trường nông thôn, điện, chợ, khu thể thao… có trong Bộ tiêu chí Quốc gia về NTM nhưng Trung ương chưa quy định hỗ trợ 1 phần từ ngân sách Trung ương để thực hiện nên cũng tạo áp lực lên ngân sách địa phương.

Kết luận tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Hữu Chí đánh giá cao kết quả thực hiện chương trình xây dựng NTM mới trên địa bàn tỉnh đạt nhiều kết quả thiết thực, vững chắc, không chạy theo thành tích. Số nợ xây dựng NTM của tỉnh rất thấp so với các địa phương khác trong cả nước và có thể chủ động được nguồn lực thanh toán.

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí lưu ý, cần xác định nhiệm vụ xây dựng NTM là nhiệm vụ lâu dài, thường xuyên, liên tục; tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của các ngành, các cấp, nhất là của người dân để người dân thấy xây dựng NTM là quyền lợi thiết thực của mình, chính quyền chỉ hỗ trợ, dẫn dắt, còn người dân mới là chủ thể. Tỉnh cần tập trung xử lý nợ đong, chỉ ưu tiên khởi công những công tình thiết yếu trong nông thôn, nhất là hạ tầng phát triển sản xuất nông nghiệp; đồng thời thực hiện các giải pháp nâng cao thu nhập, nâng cao sức sản xuất, áp dụng các mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả cao trong nông thôn.