1. Về đánh giá kết quả công tác trong năm 2021

Trong năm 2021, ngành Thú y và các địa phương đã triển khai có hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật, đặc biệt trong bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế - xã hội; đã cơ bản kiểm soát tốt các loại dịch bệnh động vật, tạo thuận lợi cho phát triển chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, bảo đảm nguồn cung thực phẩm và đẩy mạnh xuất khẩu động vật, sản phẩm động vật.

Từ năm 2019 - 2021, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và PTNT đã đặc biệt quan tâm, ban hành văn bản chỉ đạo, phê duyệt các Đề án, Chương trình, Kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm trên động vật (Cúm gia cầm (CGC), Lở mồm long móng (LMLM), Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP), Viêm da nổi cục (VDNC), Dại và dịch bệnh thủy sản, đặc biệt Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 414/QĐ-TTg ngày 22/3/2021 phê duyệt “Đề án tăng cường năng lực hệ thống cơ quan quản lý chuyên ngành thú y các cấp giai đoạn 2021 - 2030” nhằm củng cố, kiện toàn năng lực toàn ngành Thú y đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đây là cơ sở rất quan trọng để các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, người dân và ngành Thú y tổ chức triển khai trong giai đoạn 2021 – 2030.

Công tác thú y nói chung, nhất là công tác phòng chống dịch bệnh động vật trong những năm qua đã được các địa phương quan tâm, chỉ đạo triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp; kết quả là các loại dịch bệnh trên động vật đã cơ bản được kiểm soát tốt, tạo điều kiện thuận lợi cho chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản phát triển tốt, bảo đảm nguồn cung thực phẩm và đẩy mạnh xuất khẩu. Tuy nhiên, các tháng đầu năm 2022 là thời gian cao điểm về tái đàn vật nuôi và bắt đầu thời vụ nuôi trồng thủy sản, mật độ đàn vật nuôi tăng cao, thời tiết giao mùa nên rất dễ phát sinh dịch bệnh động vật; cùng với những khó khăn do dịch bệnh Covid-19 gây ra, thời tiết biến đổi theo hướng cực đoan, ô nhiễm môi trường, hạ tầng phục vụ chăn nuôi và nuôi trồng thủy thủy sản chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất, mầm bệnh nguy hiểm vẫn lưu hành tại nhiều địa phương, hoạt động giao lưu thương mại, vận chuyển động vật sản phẩm động vật gia tăng,... nên nguy cơ dịch bệnh tiếp tục xảy ra là rất cao, cần chủ động triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh động vật.

2. Về công tác trọng tâm trong năm 2022

Để chủ động tổ chức kiểm soát tốt, không để các loại dịch bệnh nguy hiểm xảy ra trên diện rộng, giảm thiểu tổn thất về kinh tế, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến sức khỏe con người; đồng thời theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về mục tiêu kép, vừa phòng chống có hiệu quả dịch bệnh Covid-19, vừa bảo vệ, phát triển sản xuất; đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các Sở, ngành, chính quyền các cấp của địa phương triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật theo đúng quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, các văn bản chỉ đạo của Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và PTNT; trong đó chú trọng tổ chức những biện pháp sau:

- Ưu tiên bố trí các nguồn lực để tập trung tổ chức có hiệu quả các Đề án Chương trình, Kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh động vật đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, chỉ đạo thực hiện.

- Khẩn trương rà soát, tổ chức tiêm phòng, tiêm phòng bổ sung vắc xin phòng các bệnh trên động vật, bảo đảm tối thiểu trên 80% tổng đàn tại thời điểm tiêm, đặc biệt các bệnh nguy hiểm như: CGC, LMLM, Tai xanh, VDNC, Dại,...

- Hướng dẫn người nuôi tăng cường áp dụng các biện pháp chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản an toàn sinh học; thường xuyên chủ động vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hoá chất khu vực chuồng nuôi và khu vực xung quanh có nguy cơ cao; có biện pháp ngăn chặn các loài véc tơ truyền bệnh xâm nhập vào chuồng nuôi, phun thuốc sát trùng, thuốc diệt các loài véc tơ truyền bệnh.

- Chủ động giám sát dịch bệnh gia súc, gia cầm, thủy sản, nhất là tại các khu vực đã từng có dịch bệnh xuất hiện, khu vực có nguy cơ cao để phát hiện sớm, cảnh báo và xử lý dứt điểm khi dịch bệnh mới phát sinh; xử lý nghiêm các trường hợp giấu, không báo cáo dẫn đến dịch bệnh lây lan rộng, gây thiệt hại và bức xúc cho người dân và cộng đồng.

- Yêu cầu thực hiện nghiêm việc báo cáo dịch bệnh động vật trên Hệ thống báo cáo dịch bệnh động vật trực tuyến (Hệ thống VAHIS), nhất là trong bối cảnh Covid-19; thống nhất chỉ đạo sử dụng số liệu dịch bệnh trên Hệ thống VAHIS để tổng hợp, báo cáo theo yêu cầu của các cấp chính quyền địa phương; không phát sinh biểu mẫu báo cáo để giảm thiểu áp lực cho các cơ quan, lực lượng thú y các cấp; chỉ đạo tổ chức xây dựng, bố trí nguồn lực để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước chuyển đổi số trong công tác thú y.

- Tập trung, đẩy mạnh xây dựng các chuỗi, vùng chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản an toàn dịch bệnh; đặc biệt các chuỗi, các vùng an toàn dịch bệnh theo tiêu chuẩn của Tổ chức Thú y thế giới (OIE) nhằm đáp ứng yêu cầu xuất khẩu động vật, sản phẩm động vật.

- Tăng cường công tác quản lý kiểm dịch, kiểm soát vận chuyển động vật, sản phẩm động vật; tổ chức ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển động vật, sản phẩm động vật trái phép qua biên giới; chủ động phối hợp với các cơ quan quản lý thị trường và các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật, chế biến các sản phẩm không bảo đảm yêu cầu về phòng, chống dịch bệnh, an toàn thực phẩm.

- Khẩn trương kiện toàn, củng cố và tăng cường năng lực thú y các cấp theo Quyết định số 414/QĐ-TTg ngày 22/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án tăng cường năng lực hệ thống cơ quan quản lý chuyên ngành thú y các cấp giai đoạn 2021 - 2030 để bảo đảm các nguồn lực phòng, chống dịch bệnh động vật; Chỉ thị số 32/CT-TTg ngày 25/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

- Chấn chỉnh công tác thú y tại tuyến huyện, tuyến xã và thôn/bản/ấp; đặc biệt chú trọng khắc phục những tồn tại, bất cập trong công tác phòng, chống dịch bệnh, báo cáo số liệu dịch bệnh theo đúng quy định; tổ chức kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp cung ứng, buôn bán các loại vắc xin không bảo đảm chất lượng theo quy định của pháp luật hiện hành; xử lý nghiêm các trường hợp cản trở, lợi dụng tình hình dịch bệnh, găm hàng gây khó khăn cho người chăn nuôi trong việc tiếp cận, mua vắc xin để tiêm phòng cho đàn vật nuôi.

- Khẩn trương xây dựng, trình phê duyệt và bố trí kinh phí để tổ chức triển khai Kế hoạch phòng, chống dịch bệnh động vật năm 2022; lưu ý bố trí kinh phí và tổ chức tiêm vắc xin phòng các bệnh nguy hiểm vào cùng một thời điểm trên phạm vi toàn tỉnh để bảo đảm hiệu quả; bố trí kinh phí dự phòng hỗ trợ, xử lý trong các trường hợp gia súc, gia cầm phản ứng chết do yếu tố rủi ro không mong muốn; cung ứng hóa chất bằng nguồn ngân sách của địa phương để chủ động xử lý môi trường tại các khu vực nguy cơ cao nhằm cắt đứt nguồn lây lan dịch bệnh.

- Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức, nội dung phù hợp với từng đối tượng và nguy cơ, tác hại của dịch bệnh và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật.

- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT tổ chức xây dựng, xin ý kiến, hoàn thiện hồ sơ trình cấp có thẩm quyền của địa phương quyết định về khu vực thuộc nội thành của thành phố, thị xã, thị trấn, khu dân cư không được phép chăn nuôi, quyết định vùng nuôi chim yến và chính sách hỗ trợ di dời cơ sở chăn nuôi ra khổi khu vực không được phép chăn nuôi.

(Nguồn: Công văn số 987/TB-BNN-VP ngày 15/02/2022 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc thông báo ý kiến kết luận của Thứ trưởng Phùng Đức Tiến tại Hội nghị trực tuyến triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh động vật năm 2022)

1. Về đánh giá kết quả công tác trong năm 2021

Trong năm 2021, ngành Thú y và các địa phương đã triển khai có hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật, đặc biệt trong bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế - xã hội; đã cơ bản kiểm soát tốt các loại dịch bệnh động vật, tạo thuận lợi cho phát triển chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, bảo đảm nguồn cung thực phẩm và đẩy mạnh xuất khẩu động vật, sản phẩm động vật.

Từ năm 2019 - 2021, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và PTNT đã đặc biệt quan tâm, ban hành văn bản chỉ đạo, phê duyệt các Đề án, Chương trình, Kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm trên động vật (Cúm gia cầm (CGC), Lở mồm long móng (LMLM), Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP), Viêm da nổi cục (VDNC), Dại và dịch bệnh thủy sản, đặc biệt Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 414/QĐ-TTg ngày 22/3/2021 phê duyệt “Đề án tăng cường năng lực hệ thống cơ quan quản lý chuyên ngành thú y các cấp giai đoạn 2021 - 2030” nhằm củng cố, kiện toàn năng lực toàn ngành Thú y đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đây là cơ sở rất quan trọng để các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, người dân và ngành Thú y tổ chức triển khai trong giai đoạn 2021 – 2030.

Công tác thú y nói chung, nhất là công tác phòng chống dịch bệnh động vật trong những năm qua đã được các địa phương quan tâm, chỉ đạo triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp; kết quả là các loại dịch bệnh trên động vật đã cơ bản được kiểm soát tốt, tạo điều kiện thuận lợi cho chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản phát triển tốt, bảo đảm nguồn cung thực phẩm và đẩy mạnh xuất khẩu. Tuy nhiên, các tháng đầu năm 2022 là thời gian cao điểm về tái đàn vật nuôi và bắt đầu thời vụ nuôi trồng thủy sản, mật độ đàn vật nuôi tăng cao, thời tiết giao mùa nên rất dễ phát sinh dịch bệnh động vật; cùng với những khó khăn do dịch bệnh Covid-19 gây ra, thời tiết biến đổi theo hướng cực đoan, ô nhiễm môi trường, hạ tầng phục vụ chăn nuôi và nuôi trồng thủy thủy sản chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất, mầm bệnh nguy hiểm vẫn lưu hành tại nhiều địa phương, hoạt động giao lưu thương mại, vận chuyển động vật sản phẩm động vật gia tăng,... nên nguy cơ dịch bệnh tiếp tục xảy ra là rất cao, cần chủ động triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh động vật.

2. Về công tác trọng tâm trong năm 2022

Để chủ động tổ chức kiểm soát tốt, không để các loại dịch bệnh nguy hiểm xảy ra trên diện rộng, giảm thiểu tổn thất về kinh tế, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến sức khỏe con người; đồng thời theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về mục tiêu kép, vừa phòng chống có hiệu quả dịch bệnh Covid-19, vừa bảo vệ, phát triển sản xuất; đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các Sở, ngành, chính quyền các cấp của địa phương triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật theo đúng quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, các văn bản chỉ đạo của Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và PTNT; trong đó chú trọng tổ chức những biện pháp sau:

- Ưu tiên bố trí các nguồn lực để tập trung tổ chức có hiệu quả các Đề án Chương trình, Kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh động vật đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, chỉ đạo thực hiện.

- Khẩn trương rà soát, tổ chức tiêm phòng, tiêm phòng bổ sung vắc xin phòng các bệnh trên động vật, bảo đảm tối thiểu trên 80% tổng đàn tại thời điểm tiêm, đặc biệt các bệnh nguy hiểm như: CGC, LMLM, Tai xanh, VDNC, Dại,...

- Hướng dẫn người nuôi tăng cường áp dụng các biện pháp chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản an toàn sinh học; thường xuyên chủ động vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hoá chất khu vực chuồng nuôi và khu vực xung quanh có nguy cơ cao; có biện pháp ngăn chặn các loài véc tơ truyền bệnh xâm nhập vào chuồng nuôi, phun thuốc sát trùng, thuốc diệt các loài véc tơ truyền bệnh.

- Chủ động giám sát dịch bệnh gia súc, gia cầm, thủy sản, nhất là tại các khu vực đã từng có dịch bệnh xuất hiện, khu vực có nguy cơ cao để phát hiện sớm, cảnh báo và xử lý dứt điểm khi dịch bệnh mới phát sinh; xử lý nghiêm các trường hợp giấu, không báo cáo dẫn đến dịch bệnh lây lan rộng, gây thiệt hại và bức xúc cho người dân và cộng đồng.

- Yêu cầu thực hiện nghiêm việc báo cáo dịch bệnh động vật trên Hệ thống báo cáo dịch bệnh động vật trực tuyến (Hệ thống VAHIS), nhất là trong bối cảnh Covid-19; thống nhất chỉ đạo sử dụng số liệu dịch bệnh trên Hệ thống VAHIS để tổng hợp, báo cáo theo yêu cầu của các cấp chính quyền địa phương; không phát sinh biểu mẫu báo cáo để giảm thiểu áp lực cho các cơ quan, lực lượng thú y các cấp; chỉ đạo tổ chức xây dựng, bố trí nguồn lực để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước chuyển đổi số trong công tác thú y.

- Tập trung, đẩy mạnh xây dựng các chuỗi, vùng chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản an toàn dịch bệnh; đặc biệt các chuỗi, các vùng an toàn dịch bệnh theo tiêu chuẩn của Tổ chức Thú y thế giới (OIE) nhằm đáp ứng yêu cầu xuất khẩu động vật, sản phẩm động vật.

- Tăng cường công tác quản lý kiểm dịch, kiểm soát vận chuyển động vật, sản phẩm động vật; tổ chức ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển động vật, sản phẩm động vật trái phép qua biên giới; chủ động phối hợp với các cơ quan quản lý thị trường và các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật, chế biến các sản phẩm không bảo đảm yêu cầu về phòng, chống dịch bệnh, an toàn thực phẩm.

- Khẩn trương kiện toàn, củng cố và tăng cường năng lực thú y các cấp theo Quyết định số 414/QĐ-TTg ngày 22/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án tăng cường năng lực hệ thống cơ quan quản lý chuyên ngành thú y các cấp giai đoạn 2021 - 2030 để bảo đảm các nguồn lực phòng, chống dịch bệnh động vật; Chỉ thị số 32/CT-TTg ngày 25/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

- Chấn chỉnh công tác thú y tại tuyến huyện, tuyến xã và thôn/bản/ấp; đặc biệt chú trọng khắc phục những tồn tại, bất cập trong công tác phòng, chống dịch bệnh, báo cáo số liệu dịch bệnh theo đúng quy định; tổ chức kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp cung ứng, buôn bán các loại vắc xin không bảo đảm chất lượng theo quy định của pháp luật hiện hành; xử lý nghiêm các trường hợp cản trở, lợi dụng tình hình dịch bệnh, găm hàng gây khó khăn cho người chăn nuôi trong việc tiếp cận, mua vắc xin để tiêm phòng cho đàn vật nuôi.

- Khẩn trương xây dựng, trình phê duyệt và bố trí kinh phí để tổ chức triển khai Kế hoạch phòng, chống dịch bệnh động vật năm 2022; lưu ý bố trí kinh phí và tổ chức tiêm vắc xin phòng các bệnh nguy hiểm vào cùng một thời điểm trên phạm vi toàn tỉnh để bảo đảm hiệu quả; bố trí kinh phí dự phòng hỗ trợ, xử lý trong các trường hợp gia súc, gia cầm phản ứng chết do yếu tố rủi ro không mong muốn; cung ứng hóa chất bằng nguồn ngân sách của địa phương để chủ động xử lý môi trường tại các khu vực nguy cơ cao nhằm cắt đứt nguồn lây lan dịch bệnh.

- Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức, nội dung phù hợp với từng đối tượng và nguy cơ, tác hại của dịch bệnh và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật.

- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT tổ chức xây dựng, xin ý kiến, hoàn thiện hồ sơ trình cấp có thẩm quyền của địa phương quyết định về khu vực thuộc nội thành của thành phố, thị xã, thị trấn, khu dân cư không được phép chăn nuôi, quyết định vùng nuôi chim yến và chính sách hỗ trợ di dời cơ sở chăn nuôi ra khổi khu vực không được phép chăn nuôi.

(Nguồn: Công văn số 987/TB-BNN-VP ngày 15/02/2022 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc thông báo ý kiến kết luận của Thứ trưởng Phùng Đức Tiến tại Hội nghị trực tuyến triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh động vật năm 2022)