Hiện nay trong sản xuất lúa, sau khi thu hoạch phần rơm rạ còn lại trên đồng ruộng đã được người dân thu gom sử dự trữ làm thức ăn cho trâu bò, nguyên liệu trồng nấm…một số nơi rơm rạ được thu gom để cung cấp cho những người có nhu cầu, góp phần tăng thu nhập cho người trồng lúa. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau phần lớn rơm rạ đều để lại trên mặt ruộng và đốt bỏ, cách làm này sẽ làm đất đai ngày càng thoái hóa, gây ô nhiễm môi trường, làm mất cân bằng hệ sinh thái đồng ruộng.
Trong sản xuất lúa, rơm rạ nếu không được thu gom hoặc đốt sẽ gây khó khăn khi làm đất để gieo cấy, nhất là đối với việc chuyển từ vụ Đông Xuân sang Hè Thu có thời gian rất ngắn. Trên các chân ruộng, rơm rạ chưa kịp phân hủy dễ xảy ra tình trạng lúa chết sau gieo; rơm rạ phân hủy trong điều kiện yếm khí sẽ gây nên ngộ độc hữu cơ cho cây lúa.
Vụ Hè thu 2021, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thừa Thiên Huế triển khai thực hiện mô hình "Ứng dụng các biện pháp canh tác tổng hợp để xử lý rơm rạ sau thu hoạch". Mô hình được thực hiện tại 11 HTX Nông nghiệp, với quy mô diện tích gần 102 ha. Việc áp dụng các biện pháp tổng hợp, đặc biệt là có sử dụng chế phẩm vi sinh giúp rơm rạ nhanh chóng phân hủy đã mang lại hiệu quả cao, tạo thuận lợi cho việc sản xuất lúa Hè Thu. Cây lúa sinh trưởng phát triển tốt, đẻ nhánh khỏe, thân to, cứng cây, ít bị sâu bệnh, tăng được năng suất, chất lượng. Các chân ruộng cũng được cải tạo tốt, tăng độ mùn, xốp, giảm chua phèn, môi trường được cải thiện.
Trong quá trình thực hiện, với sự hướng dẫn của cán bộ khuyến nông, bà con nông dân đã tiến hành biện pháp làm đất, không cần thu gom rơm, bằng cách dùng máy lồng loại lớn để vùi rơm rạ; sử dụng chế phẩm vi sinh để hỗ trợ cho quá trình phân hủy được nhanh hơn, sau đó làm đất bình thường như những ruộng khác.
Việc để lại rơm trên đồng ruộng tuy có tốn thêm chi phi làm đất nhưng vẫn thực hiện được và hiệu quả mang lại khá cao. Với mô hình xử lý rơm rạ trong vụ Hè Thu này, Trung tâm khuyến nông tỉnh đã sử dụng chế phẩm phân hủy gốc rạ CNX với thành phần chính là nấm Trichodesma để thực hiện và được bà con nông dân đánh giá cao
Tuy nhiên, để thực hiện tốt việc xử lý rơm rạ sau thu hoạch đơn vị sản xuất phải thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhất là quy hoạch thành vùng sản xuất lúa tập trung, điều hành được khâu làm đất và nước tưới tiêu, tranh thủ thời gian để làm đất và xử lý chế phẩm. Sử dụng đúng loại chế phẩm chất lượng, tránh mua phải sản phẩm giả, sản phẩm kém chất lượng. Tăng cường tuyên truyền vận động, tổ chức tập huấn cho các hộ nông dân hiểu rõ và áp dụng các biện pháp kỹ thuật vào sản xuất để đạt được hiệu quả tốt nhất trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, nhất là cây lúa.