Thực hiện Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 01/4/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường thực hiện các biện pháp phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn. Do ảnh hưởng của El Nino, từ đầu năm đến nay lượng mưa ở nhiều vùng trên địa bàn tỉnh bị thiếu hụt, nền nhiệt độ cao, nắng nóng kéo dài. Theo dự báo của các cơ quan chuyên môn về khí tượng thủy văn, trong thời gian tới, nhiệt độ trung bình có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm, đặc biệt trong mùa hè; nắng nóng có khả năng tiếp tục xuất hiện nhiều đợt và gay gắt hơn trung bình nhiều năm. Dự báo trong tháng 4/2024, lượng mưa các địa phương trong tỉnh ở mức xấp xỉ và thấp hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ, nền nhiệt độ tháng 4/2024 tại các địa phương trong tỉnh ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 1-2oC; nguy cơ xảy ra nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn trên địa bàn tỉnh.
Để hạn chế thiệt hại đối với sản xuất kinh doanh, ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã và thành phố Huế, các sở, ban, ngành cấp tỉnh và Thủ trưởng các cơ quan có liên quan triển khai thực hiện các nội dung sau:
1. Tổ chức thực hiện nghiêm túc các nội dung tại Công điện số 04/CĐ-TTg ngày 15/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 01/4/2024 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 01/CT-UBND ngày 25/01/2024 của UBND tỉnh; theo dõi sát tình hình, tăng cường chỉ đạo triển khai các giải pháp ứng phó kịp thời, hiệu quả với thiên tai, thời tiết cực đoan, nhất là nắng nóng, hạn hán, xâm nhập mặn.
2. UBND các huyện, thị xã và thành phố Huế
a) Theo dõi chặt chẽ diễn biến và dự báo về thời tiết, khí tượng, thủy văn, nguồn nước, xâm nhập mặn; kiểm kê, nắm chắc thông tin về nguồn nước trên địa bàn để cập nhật phương án, kế hoạch phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn chi tiết cho vụ Hè Thu 2024 tại địa phương phù hợp với các kịch bản nguồn nước. Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động có hình thức linh hoạt tích trữ nước ngọt, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, triệt để chống thất thoát, lãng phí nguồn nước ngọt.
b) Tuân thủ theo chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các ban, ngành có liên quan để tổ chức triển khai thực hiện kịp thời, có hiệu quả giải pháp phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn; trường hợp xảy ra thiếu nước không bảo đảm cung cấp đủ cho các nhu cầu sử dụng, phải ưu tiên cấp đủ nước cho sinh hoạt, tưới cho cây lâu năm có giá trị kinh tế cao và các nhu cầu thiết yếu khác; vận hành hiệu quả các hệ thống, công trình thủy lợi để lấy nước, chủ động trữ nước bảo đảm đáp ứng nhu cầu tối thiểu nước tưới cho cây trồng khi xảy ra thiếu nước, hạn chế thiệt hại đối với sản xuất kinh doanh, nhất là sản xuất nông nghiệp.
c) Xây dựng lại cơ cấu cây trồng để thích ứng kịp thời trong điều kiện khô hạn có thể xảy ra trong vụ Hè Thu năm 2024, chuyển đổi cơ cấu cây trồng cho từng vùng đất, chân đất lúa có khả năng thiếu nước sang trồng loại cây cụ thể. Các vùng có khả năng thiếu nước, không tự chủ được nguồn nước phải chuyển đổi sang cây trồng khác, bố trí giống ngắn ngày hoặc bỏ hoang tránh gây thiệt hại. Thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn.
d) Xác định các khu vực có nguy cơ xảy ra thiếu nước sinh hoạt để chủ động tổ chức triển khai giải pháp bảo đảm cấp nước sinh hoạt cho nhân dân, không để người dân thiếu nước sinh hoạt, trường hợp cần thiết phải huy động lực lượng, phương tiện vận chuyển nước để cung cấp cho người dân.
đ) Chủ động nạo vét các kênh mương, hồ chứa nước bị bồi lắng để khôi phục, tăng khả năng trữ nước, kết hợp tận thu vật liệu xây dựng theo quy định của pháp luật; đào ao, giếng, đắp đập tạm để trữ nước, ngăn mặn; lắp đặt và vận hành các trạm bơm dã chiến; tăng cường thực hiện việc nạo vét, khơi thông, vớt bèo để thông thoáng dòng chảy các sông, hói, kênh mương nội đồng để tích trữ nước. Rà soát, đánh giá khả năng lấy nước các công trình thủy lợi, nhất là dọc các tuyến sông xảy ra tình trạng hạ thấp mực nước và gia tăng xâm nhập mặn để chủ động triển khai các giải pháp thích ứng phù hợp; vận hành các công trình thủy lợi, các công trình ngăn mặn, giữ ngọt, các cống trên đê, trên sông hợp lý phục vụ chống hạn; tổ chức tưới hiệu quả và tiết kiệm nước. Chủ động lực lượng, thiết bị, bổ sung các loại máy bơm nước, bơm chuyền khi cần thiết.
e) Bố trí ngân sách địa phương để triển khai thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn; ưu tiên bố trí kinh phí để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp công trình phục vụ cấp nước, kiểm soát nguồn nước, đặc biệt công trình cấp nước sinh hoạt tập trung, công trình lấy nước ven sông và hồ chứa nước ngọt.
g) Đối với nuôi trồng thủy sản những diện tích thiếu nước, tăng cường sử dụng các giống nuôi thích ứng với điều kiện hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn. Chủ động chuyển đổi các diện tích không đảm bảo nguồn nước hoặc bỏ hoang, không tổ chức nuôi trồng thủy sản tránh gây thiệt hại cho nhân dân. Thu hoạch sớm, thu tỉa sản phẩm thủy sản thương phẩm.
3. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
a) Chủ động, kịp thời tổ chức theo dõi, dự báo chuyên ngành về nguồn nước, xâm nhập mặn, cung cấp thông tin cho các địa phương và người dân vùng ảnh hưởng; chủ động chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc các địa phương triển khai các biện pháp ứng phó phù hợp, hiệu quả, giảm thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn.
b) Chỉ đạo, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ đối với công trình thủy lợi đang xây dựng để sớm đưa vào khai thác, phát huy hiệu quả.
c) Chỉ đạo vận hành hiệu quả các hệ thống thủy lợi, đê điều, điều phối nguồn nước, đáp ứng tốt nhất nhu cầu nước cho các đối tượng sử dụng nước theo khả năng nguồn nước; hiện đại hóa, vận hành tối ưu, khai thác hiệu quả công trình thủy lợi, chống thất thoát, lãng phí nước.
d) Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan và các địa phương rà soát, đánh giá ảnh hưởng của tình trạng hạ thấp mực nước trên các tuyến sông đến khả năng lấy nước của các công trình thủy lợi để có giải pháp khắc phục, bảo đảm hoạt động của công trình thủy lợi.
đ) Tổng hợp, báo cáo tình hình hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn ở các địa phương, chủ động phối hợp với Sở Tài chính và cơ quan có liên quan rà soát, đề xuất, báo cáo UBND tỉnh kịp thời hỗ trợ các địa phương triển khai công tác ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn theo quy định của pháp luật.
4. Sở Tài nguyên và Môi trường
a) Chỉ đạo theo dõi, dự báo sớm, đảm bảo độ tin cậy về tình hình thời tiết, khí tượng thủy văn, nắng nóng, hạn hán, xâm nhập mặn, kịp thời cung cấp thông tin cho các địa phương và cơ quan có liên quan để chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
b) Chủ trì, phối hợp với các Sở: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương và cơ quan có liên quan khẩn trương nghiên cứu, đề xuất sửa đổi quy trình vận hành liên hồ chứa theo hướng linh hoạt nhằm khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước, bảo đảm nguồn nước cho sản xuất, sinh hoạt, phát điện.
c) Phối hợp, hướng dẫn các địa phương thực hiện đúng quy định pháp luật liên quan đến việc sử dụng vật liệu tận thu khi nạo vét kênh mương, hồ chứa nước, tạo điều kiện tăng cường xã hội hóa tham gia thực hiện.
5. Sở Công Thương
a) Chỉ đạo Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế chủ động bảo đảm cung ứng điện cho sản xuất, sinh hoạt của nhân dân; tăng cường sử dụng các nguồn điện, ưu tiên dành nước của các hồ chứa thủy điện phục vụ phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn; bảo đảm cung cấp điện cho các trạm bơm phục vụ phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn; phối hợp với các cơ quan truyền thông làm tốt công tác phổ biến, tuyên truyền ý thức sử dụng tiết kiệm điện, đặc biệt là trong các tháng mùa khô.
b) Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường và các địa phương thống nhất kế hoạch điều tiết nước các hồ chứa thủy điện để bổ sung nước phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn cho hạ du với ưu tiên trước hết là bảo đảm nguồn nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp, sau đó đến các nhu cầu thiết yếu khác.
6. Sở Y tế
Chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp với các cơ quan truyền thông và các địa phương tăng cường phổ biến, hướng dẫn cho người dân các biện pháp bảo vệ sức khỏe, nhất là trong những ngày nắng nóng gay gắt kéo dài.
7. Sở Xây dựng
a) Phối hợp với các địa phương chỉ đạo triển khai các giải pháp ứng phó nguy cơ thiếu nước sinh hoạt theo lĩnh vực được phân công; chủ động phối hợp với các địa phương và cơ quan có liên quan nghiên cứu, triển khai phương án để từng bước chủ động cấp nước sinh hoạt cho người dân tại các khu vực thường xuyên xảy ra thiếu nước, xâm nhập mặn hàng năm.
b) Chỉ đạo Công ty Cổ phần Cấp nước Thừa Thiên Huế căn cứ tình hình nguồn nước hiện nay để xây dựng kế hoạch cấp nước sinh hoạt, công nghiệp cho nhân dân trên địa bàn tỉnh từ nay đến cuối năm 2024.
8. Các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính
Theo chức năng được giao, chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và cơ quan liên quan kịp thời tổng hợp, rà soát nguồn vốn, đề xuất, tham mưu UBND tỉnh báo cáo các Bộ, ngành Trung ương, Thủ tướng Chính phủ xem xét, hỗ trợ kinh phí để thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn theo quy định.
9. Sở Thông tin và Truyền thông, Trung tâm Truyền hình Việt Nam khu vực miền Trung - Tây nguyên chi nhánh tại thành phố Huế, Đài Phát thanh và Truyền hình, Báo Thừa Thiên Huế và các cơ quan truyền thông
Tiếp tục làm tốt công tác truyền thông, đưa tin kịp thời, chính xác về tình hình nắng nóng, hạn hán, xâm nhập mặn, nâng cao nhận thức của người dân trong sử dụng tiết kiệm điện, nước và tạo ra sức mạnh của toàn dân trong phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
10. Các sở, ban, ngành khác có liên quan
Chủ động chỉ đạo, phối hợp, hỗ trợ địa phương ứng phó, khắc phục tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn theo chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước được giao.
11. Đài Khí tượng thủy văn tỉnh
Theo dõi sát diễn biến thời tiết, tăng cường dự báo, nhận định về tình hình khí tượng thủy văn, đặc biệt là tình hình mưa, dòng chảy kịp thời cung cấp thông tin về khí tượng, thủy văn, hạn hán, xâm nhập mặn phục vụ chỉ đạo sản xuất phù hợp với điều kiện nguồn nước và chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
12. Các chủ công trình hồ chứa nước thủy lợi, thủy điện
Thực hiện việc vận hành phát điện hợp lý và điều tiết, cấp nước cho hạ du trong mùa khô năm 2024 theo quy trình vận hành liên hồ đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1606/QĐ-TTg ngày 13/11/2019, Kế hoạch số 13/KH-SNNPTNT ngày 03/01/2024 của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc cấp nước cho hạ du các hồ chứa trên lưu vực sông Hương trong các tháng mùa khô năm 2024.
13. Công ty TNHH Nhà nước 1 Thành viên Quản lý khai thác công trình thủy lợi tỉnh
a) Chủ động phối hợp với các địa phương triển khai phương án phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn, xác định cụ thể từng vùng có khả năng thiếu nước để áp dụng các biện pháp cấp nước hợp lý.
b) Chủ động bố trí kinh phí để triển khai thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn; nạo vét các kênh mương, hồ chứa nước bị bồi lắng để khôi phục, tăng khả năng trữ nước, kết hợp tận thu vật liệu xây dựng theo quy định của pháp luật; tăng cường thực hiện việc nạo vét, khơi thông, vớt bèo để thông thoáng dòng chảy các sông, hói, kênh mương nội đồng để tích trữ nước. Rà soát, đánh giá khả năng lấy nước các công trình thủy lợi, nhất là dọc các tuyến sông xảy ra tình trạng hạ thấp mực nước và gia tăng xâm nhập mặn để chủ động triển khai các giải pháp thích ứng phù hợp. Chủ động lực lượng, thiết bị, bổ sung các loại máy bơm nước, bơm chuyền khi cần thiết.
c) Theo dõi chặt chẽ diễn biến và dự báo về thời tiết, khí tượng, thủy văn, nguồn nước, xâm nhập mặn; kiểm kê, nắm chắc thông tin về nguồn nước trên địa bàn để cập nhật phương án, kế hoạch phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn chi tiết cho vụ Hè Thu 2024 tại địa phương phù hợp với các kịch bản nguồn nước.
d) Kiểm tra, kịp thời phát hiện và sửa chữa hư hỏng (nếu có) tại các hệ thống công trình thủy lợi phục vụ cấp nước. Vận hành các công trình ngăn mặn, giữ ngọt Thảo Long, Cửa Lác, các cống trên đê, trên sông hợp lý phục vụ chống hạn; tổ chức tưới hiệu quả và tiết kiệm nước.
đ) Thực hiện việc vận hành điều tiết, cấp nước cho hạ du trong mùa khô năm 2024 theo Kế hoạch số 13/KH-SNNPTNT ngày 03/01/2024 của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các Quy trình vận hành hồ chứa, Kế hoạch chống hạn đã được phê duyệt.
14. Văn phòng Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh
Tổng hợp tình hình hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn ở các địa phương, kịp thời thống kê thiệt hại do hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn gây ra. Chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành đề xuất UBND tỉnh báo cáo các Bộ, ngành Trung ương, Thủ tướng Chính phủ xem xét, hỗ trợ địa phương thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn theo quy định của pháp luật./.